İkinci Meşrutiyet’i doğuran etmenler II. Abdülhamit Han’a karşı yürütülen muhalefet olmuştur. Ordunun baskısı, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin gizli faaliyetleri ve Balkanlar’da meydana gelen ayaklanmalar anayasanın yeniden yürürlüğe konmasını sağlamıştır. II. Meşrutiyet ile Anayasa’da 1909 yılı Değişiklikleri yapılmıştır. Böylece imparatorluk parlamenter bir hüviyet kazanmıştır. II. Meşrutiyet, 23 Temmuz 1908 tarihindeki fermanda meclisin toplantıya çağrılması ile başlamıştır.
1908-1911 ve 1912 Seçimleri:
17 Aralık 1908’de yapıldı. İttihat ve Terakki Fırkası ezici çoğunlukla seçimi kazanmıştır.
11 Aralık 1911 milletvekilliği ara seçimini Hürriyet ve İtilaf Fırkası kazanınca İttihat ve Terakki Fırkası 1912 seçimlerinde dikkati elinden bırakmadı. Genel seçim sonucunda 270 milletvekilinden sadece 6’sı muhalif vekilliğini alabilmiştir. Bu seçim tarihe Sopalı Seçim olarak geçmiştir.
1909 yılı Değişiklikleri:
-Meclis ile ilgili düzenlemeler: Bakanların hükümet siyasetinden dolayı kolektif ve ferdî olarak meclise karşı sorumlu sayılması ve meclisin gerektiğinde Bakanlar Kurulunu düşürebilmesi.
-Padişah ile ilgili düzenlemeler: Padişahın meclisi feshetme ve diğer yetkilerinin sınırlandırılması. Padişahın ant içerek görevine başlaması. Karşı imza ilkesi ile padişahın sorumsuzluğunun sağlanması. Padişaha iki ay içinde kanunları yayınlamak ya da tekrar görüşülmesi için veto yetkisinin tanınması (mutlak vetodan geciktirici ya da güçleştirici vetoya geçiş). Veto edilen kanunların 2/3 çoğunlukla kabul edilmesi halinde yayımlanması. Padişahın sürgün yetkisinin kaldırılması. Uluslararası anlaşmaların onaylanmasının meclis onayına tabi olması.
-Diğer düzenlemeler: Basına sansür uygulaması yasaklandı. Haberleşme hürriyeti, toplanma hürriyeti, dernek kurma hürriyeti getirildi.
Babıali Baskını ve Büyük Savaşa Giden Yol: 23 Ocak 1913’te I. Balkan Savaşı’nın kaybedilmesi ve sadrazam Kamil Paşa’nın işgali bahane ederek, meclisin yerine bir grup devlet erkânından danışma kurulunda barış kararı alması darbeyi getirmiştir. Edirne’yi tekrar almak isteyen İttihatçılar, Enver Bey öncülüğünde Bab-ı Ali’ye baskın yaparak, Kamil Paşa’yı istifaya zorlamış ve hükümeti ele geçirerek, Mahmut Şevket Paşa’nın sadrazam olmasını sağlamıştır.
Bab-ı Ali Baskını ile iktidarı ele geçiren İttihat ve Terakki Fırkası, Birinci Dünya Savaşı öncesinde meclisin de tatilde olmasından faydalanarak, Rusya’ya savaş ilan etmiştir. Zaten meclis savaş müddetince de etkili olamamıştır. 1918 yılının sonunda imparatorluk, Birinci Dünya Savaşı’ndan yenik çıkınca, parti de kendisini feshederek, yerini Teceddüt Fırkası’na bırakmıştır. Parti liderleri de yurt dışına kaçmıştır. Savaşın sonunda meclis padişah tarafından dağıtılmıştır.
12 Ocak 1920’de Anadolu’dan gelen baskılar sonucunda padişah, meclisi tekrar toplantıya çağırmıştır. İstanbul’da toplanan Meclis-i Mebusan, 28 Ocak 1920’de Misak-ı Milli kararlarını kabul ederek, bugünkü Türk yurdunun sınırlarını çizmiştir.
Meclis-i Mebusan’ın bu kararı sonrasında harekete geçen İngilizler, meclisi basarak, Ziya Gökalp’in de aralarında bulunduğu çok sayıda milletvekilini tutuklayarak, Malta’ya sürgün etmiştir. Zor şartlarda çalışmasına devam eden Meclis-i Mebusan, 18 Mart 1920’de çalışmasına ara vermiş, 11 Nisan 1920’de de padişah tarafından kapatılmıştır. Akabinde 23 Nisan 1923’te Türkiye Büyük Millet Meclisi, Ankara’da toplanmıştır.
